Participatie: omgevingsvisie en omgevingsplan

Met de invoering van de Omgevingswet in Nederland ligt e focus op een integrale benadering van ruimtelijke ordening en leefomgeving. Twee cruciale instrumenten binnen deze wet zijn de omgevingsvisie en het omgevingsplan. Hieronder lees je meer over het verschil tussen participatie bij een omgevingsvisie en een omgevingsplan. En er is ook een overeenkomst: participeer alleen als het ook waardevol is, want op wassen neus participatie zit niemand te wachten!

Omgevingsvisie

Dit is het lange termijn plan voor een gemeente, een wijk of een buurt. Dit noemen we ook wel een gebiedsvisie, stadsvisie, buurtvisie of iets in die trant. Het is een strategisch document waarin de gemeente haar ambities en doelen voor de fysieke leefomgeving vastlegt. Participatie bij de omgevingsvisie is essentieel, en de Omgevingswet omschrijft kansen om daar succesvol in te zijn!

Vroegtijdige Participatie

Participatie begint in een vroeg stadium, voordat concrete plannen zijn gemaakt. Dit geeft burgers de mogelijkheid om hun ideeën en zorgen te delen voordat de koers is vastgesteld.

Informatieverschaffing

Transparante en begrijpelijke informatie over de visie moet beschikbaar zijn voor het publiek. Dit kan bijvoorbeeld via informatiebijeenkomsten, brochures of digitale platforms.

Lokale Dialoog

Gemeenten worden aangemoedigd om lokale dialogen te faciliteren. Hierbij worden niet alleen bewoners, maar ook bedrijven, maatschappelijke organisaties en andere belanghebbenden betrokken.

Inspiratie vanuit de samenleving

Burgers worden aangemoedigd om met ideeën te komen en actief bij te dragen aan de vormgeving van de visie. Lokale initiatieven en creatieve voorstellen kunnen hierin een plek krijgen.

Omgevingsplan

Het omgevingsplan is meer gedetailleerd en specifiek. Het bevat regels over het gebruik van de fysieke leefomgeving, zoals bestemmingsplannen en bouwvoorschriften. Participatie bij het omgevingsplan ziet er iets anders uit dan bij een omgevingsvisie.

Concrete plannen

Bij het opstellen van concrete plannen, zoals nieuwe bouwprojecten of veranderingen in de openbare ruimte, moeten burgers worden betrokken. Dit gebeurt in een later stadium dan bij de omgevingsvisie.

Inzage en reactiemogelijkheden

Het omgevingsplan wordt ter inzage gelegd, en burgers krijgen de kans om hierop te reageren. Dit kan variëren van inspraakavonden tot online platforms waar men feedback kan achterlaten.

Specifieke Betrokkenheid

Bij het omgevingsplan is participatie specifieker en gericht op de concrete plannen die invloed hebben op directe omgeving. Denk hierbij aan de inrichting van een wijk of de bestemming van bepaalde percelen.

Maak participatie altijd waardvol

Het verschil tussen de participatie bij het maken van een omgevingsvisie en het omgevingsplan ligt in de mate van abstractie en concretisering. Participatie bij beide is echter van groot belang voor een succesvolle en gedragen ruimtelijke ordening. Het gaat niet alleen om het informeren van burgers, maar om het actief betrekken bij de besluitvorming, of het nu gaat om langetermijnambities of concrete bouwplannen. Een goed participatieproces legt de basis voor een leefomgeving die echt aansluit bij de behoeften en wensen van de gemeenschap.